Nyungwe, Huye en terug naar Musanze

Terug in Musanze. Gisteren heb ik de tweede training geven bij het Karisoke research center en vanmorgen een gastcollege bij INES Ruhengeri (Universiteit voor toegepaste wetenschappen). Ruim 100 studenten in de zaal. Leuke vragen, na afloop, over de presentatie. Maar ook: “Hoe krigen we geld voor een beurs om in Nederland te gaan studeren”. Behalve dit is er natuurlijk voor terugkomst in Musanze nog veel meer gebeurd.

De Nziza Eco Lodge waar ik in Kitabi heb gelogeerd lag prachtig. Overal stijle heuvels met uitzicht over de aangrenzende theevelden en ongeveer 1 km verderop het Nyungwe Park. Ontzettend vriendelijke en behulpzame mensen maakte dat je je heel welkom voelde. Mijn huisje leek van een afstandje geweldig maar bleek van dichterbij bekeken een bouwkundig drama. Vooral de douche. Verder had ik de pech dat het ongebruikelijk koud was. Met maar 10 graden in een niet verwarmd huisje was er na het eten maar een optie: De winterjas aantrekken (oh, zo blij dat ik die bij me had!) en bij het kampvuur zitten. Gezellig een beetje ouwehoeren met de andere koukleumers. Tegen bedtijd werd er een kruik gemaakt die je mee naar je hutje kon nemen om het bed op te warmen. Zo kan het ook in de tropen.

De Eco Lodge had niet duidelijk iets typisch “eco”. Het geld vliegt hier als een dolle de portemonnee uit als je een wandeling in het park wilt maken en transport moet regelen. Dus als alternatief ben ik zonder al te hoge verwachting maar eens gaan kijken bij het Kitabi Eco Center, iets verderop. Schot in de roos, al had ik dat in eerste instantie niet zo in de gaten.

Bij de receptie maakte ik kennis met Theogene, die me het terrein met camping, en huisjes liet zien. Hij vertelde van allerlei activiteiten die gericht zijn op armoedebestrijding door inzet van locale bevolking in natuurbeschermingsprojecten en ecotoerisme. Grappig, hij had les gehad van Providence, had stage gelopen bij het Karisoke research Center en bleek ook Mediatrice te kennen. De wereld is klein hier.

Vanwege een regenbui besloot ik niet onmiddellijk een wandeling te gaan doen maar eerst maar een hapje eten te bestellen. Ik ben bij twee kerels aangeschoven die bij het kampvuur zaten (al weer koud!). Een van die gasten, Ange Imanishimwe, bleek de oprichter te zijn van Biocoop en het Eco Center. Hij heeft net zijn proefschrift over “nature conservation economics” ingediend. Binnenkort moet hij dat verdedigen bij de Universiteit van Rwanda. Super interessant.

Ange vertelde dat hij niet alleen afhankelijk wilde zijn van eindeloos projectvoorstellen schrijven om financiering te krijgen voor zijn projecten. Daarom probeert hij met de camping en hutjes van het ecocenter geld te genereren. Een van zijn projecten is het verwijderen van invasieve (en daarmee schadelijke plantensoorten) zoals Eucalyptusbomen en Lantana (andere rottige plant) uit het Nyungwe oerwoud. Daarvoor wordt locale bevolking ingehuurd zodat die een inkomen hebben en de biodiversiteit van het bos wordt verbeterd. Gaaf! Creatieve ondernemer met hart voor natuurbescherming. Kijk vooral eens op: https://biocoop.rw/about.php

De volgende morgen ben ik terug gegaan naar het Ecocenter voor een wandeling. Martha, een enthousiaste stagiare was mijn gids. Behalve rondkijken in het landschap en praten over het lokale landgebruik vertelde ze ook over een projectvoorstel waar ze mee bezig was. De “grey crowned crane” is een kraanvogelsoort waar het slecht mee gaat. Deze vogel heeft bomen nodig om in te kunnen slapen en broeden; vooral in de buurt van wetlands. Nu zijn deze bomen in een rap tempo aan het verdwijnen. Lokale bevolking heeft constructie- en brandhout nodig. Al wandelend heb ik ze nog wat geholpen om de probleemstelling van haar onderzoek wat scherper te verwoorden. En met wat suggesties voor onderzoeksvragen en een aanpak om die te beantwoorden hadden we ineens een heel leuk verhaal in elkaar geknutseld. Dat heeft ze meteen ’s middags opgeschreven en aan Ange laten zien. Die kwam me de volgende dag bedanken. Hij vond wat we bedacht hadden supertof. Vooral het idee om samen met lokale bevolking te gaan kijken op de plekken waar bomen verdwenen zijn en daarvan de GPS coordinaten te nemen en die op een Google Earth kaartje te printen vond hij een goed plan.

Na Kitabi, heb ik nog een dag in Huye (vroeger Butare) gezeten. Geen inspirerende stad maar misschien heb ik wat gemist omdat het de hele middag regende. Daarom heb ik het arboretum bij de Universiteit van Rwanda overgeslagen. Ik had wel voor het eerst deze reis een hotel wat echt mooi en stijlvol gebouwd was, waar alles keurig en goed gemonteerd en afgewerkt was en waar je voldoende licht had om ’s avonds nog iets te kunnen lezen of schrijven. Hopelijk lukt het met dit soort voorbeelden toch om de Afrikaanse bouwtechnische vaardigheden naar een wat hoger niveau te tillen.

Zo meteen ga ik mijn bagage maar eens goed organiseren. Morgen vertrek ik naar Akagera. Een heel ander soort wildpark dan Virunga of Nyungwe. Akagera is een savanne gebied met bijbehorend beestenspul. Geen leeuwen maar men overweegt wel om die te herintroduceren. Op je uppie auto’s, chauffeurs en gidsen huren kost een gierend fortuin dus dit uitstapje gaat weer afschuwelijk pijn doen in de portemonnee. Maar goed, de schade zie ik wel na terugkomst in Nederland. Eerst maar even genieten van al het moois in Akagera.

Groeten, Iris